Merhabalar,
Bu aralar sık sık aldığım bir soruya buradan cevap vermek istedim. Bu yazıyı burada yayınlamak biraz olsun aklınıza gelen, gelmeyen bir çok konuda size yol göstereceğini umuyorum.
Öncelikle ben biraz kendimden bahsedeyim. Sen de kendine bu hikayeden kendine çıkan payı alırsın diye umuyorum.
Ben 2005 yılında bir gençlik merkezi’nde gönüllü olarak girdim bu işlere. ufak tefek kurslar, geziler falan derken; sonra bu AB projeleri ile tanıştım. Ama yazım konusunda, yönetme konusunda değil. Katılımcı olarak 4 yıl boyunca bir sürü projeye katıldım.
Yurt içi ve yurt dışında bir çok yer görmeme de vesile olan bu projeler sayesinde kağıt üzerinde yazılmış projelerin pratiğini, yani uygulamasını bizzat sahada gördüm. Sonra 2009 yılında 6 aylık bir proje ile yurt dışına gidip, gençlik kampında eğitimlerde yer aldım. Bu eğitimler sırasında eğitim metotları ve yaygın eğitim alanında uzmanlaştım.
Tüm bu 5-6 yıllık faaliyet ve alan tecrübesi sonrasında proje yazım konusunda ilk adımımı attım. İlk yazdığım proje geçti. Sebebi de alanda hali hazırda işlerin nasıl yürüdüğünü gözlemlemiş, ben yazmasam da bir çok projenin uygulamasında bizzat rol almıştım.
Kağıtta A şehrinden B şehrine gidişi nasıl anlattılar bilmeden, A şehrinden B şehrine nasıl gidilir konusunu çok iyi bir şekilde deneyimledikten sonra, yazma kısmında da tecrübe ve birikimim ile A şehrinden B şehrine nasıl gidilir sürecini tüm detayları ile yazabiliyordum.
Bu süreçlerden geçmeyen bir sürü insan da benim gibi proje yazıyordu. Hatta proje yazanların çoğu bu alan tecrübesi olmadan yazmaya başlamıştı. Fakat aramızdaki fark projenin yönetilmesi, detaylıca planlanması ve risklerin önceden bilinerek sorunsuz bir proje yapma noktasında zamanla bu insanlar kaybolup gittiler. Yani demem o ki süreci hayal etmek çok zor. Sadece yazarak, nasıl yazıldığını, hangi forma ne dille yazıldığını öğrenerek bu işleri yapmak hem çok kolay hem çok zor. Kolay olan şu ki; bu işi yapan birinden eğitim alırsınız, eski iyi uygulama örneklerine bakarsınız, yardım alarak ya da almayarak bir şekilde yazarsınız. Ama sürdürülebilir bir iş halinde bunu yapmak isterseniz temelleri nasıl attığınız çok önemlidir.
Size hemen kısaca bir cevap vermek yerine bu şekilde uzun cevap vermek için bir kaç gün bekledim. Biraz yoğunluğum vardı. O yüzden geç cevap veriyorum.
Bu epostamda size süreci şeffaf ve dürüst bir şekilde anlatmak istedim ve bu sürecin böyle olması ile hevesinizi de kırmak istemem.
Benim sizin bahsettiğiniz dışında çok geçmişiniz hakkında bilgi sahibi değilim. Ne tür projelerde uzman olmak istediğinizi de bilmiyorum açıkçası. Fakat sanırım siz de pek bilmiyorsunuz. O sebeple bana ulaştınız.
Benim size şöyle bir tavsiyem olabilir; Bu işi güzel para var diyerek yapmak isteyen insanlardan olmayın. Para kazanmak, uzmanlaşmak için proje yazmayın. Bir projeniz varsa onun üzerine çalışın, zaten zamanla istemeseniz de bu projeyi hayata geçirmek için uzman biri olacaksınız. Bizzat kendim için süreç böyle işledi diyebilirim.
Yani proje uzmanı olmak için hiç uğraşmadım. Zira ben kendime proje uzmanı da demiyorum. Beni tanıyan insanların söylediği bir şey bu. ve tamamen dedikodu 🙂
Ben sadece yaptığı işte uzmanlaşmayı seven bir insanım. Dolayısı ile proje uzmanı da değilim. Şu an uyguladığım projenin uzmanıyım. Bu ikisi birbirinden çok farklı konular. Şu an ben otobüs şoförü olsaydım bu benim uzmanlık alanım olurdu. Otobüs uzmanı olurdum yani. Bu iş biraz da bunla alakalı…
Sizin yapmak istediğiniz proje ve ya proje türü hakkında bence biraz araştırma yapın. Daha önce insanlar ne yapmış ona bakın. Bu alanda eğitim ve seminerlere katılın. Uygulaması devam eden projeler varsa bunlara katılımcı olarak yer almaya çalışın. Mümkünse yürütme ekibine girin. Belki de süreci yakından görünce bu iş bana göre değil diyeceksiniz.
Bu sebeple hemen işi gücü bırakıp proje uzmanı olmak için uğraşmak yerine daha küçük adımlarla;
1- proje nedir
2- proje döngüsü nedir
3- proje döngüsü yönetimi nasıl yapılır
4- mantıksal çerçeve nasıl oluşturulur
5- projelerde mali süreçler nasıl yürütülür
6- sponsorluk ve kaynak bulma için neler yapılabilir
7- proje başvurusu nasıl yapılır (tabi hangi proje türüne başvuracaksanız onun için araştırmalısınız)
8- proje kabul almazsa ne yapılır
9- proje kabul olunca sonraki aşamalar nedir
10- proje nasıl yürütülür
11- değerlendirme ve geri besleme süreçleri nelerdir
12- projenin somut ve soyut çıktıları nasıl planlanır
13- öğrenme planlamaları nasıl yapılır
14- projenin yerel, ulusal ve uluslararası etkileri nelerdir
15- pay ve paydaş analizi
16- ortaklık süreçleri nasıl yürütülür
bu yukarıda yazdıklarım resmi bir süreç değil, eksikleri de mutlaka vardır… Tamamen benim aklıma gelen rasgele basit konular…
Bu konularda kendini nasıl geliştirebileceğini, nasıl geliştirmen gerektiğini ben sana anlatamam. Sen kendine bir öğrenme planı yapmalısın. Kimden, nasıl, nerede, ne maliyetle öğrenmek istediğine dair bir plan yapmalısın.
Sonrası zaten çorap söküğü gibi gelir…
Şimdilik yazımı burada kesiyorum. Umarım faydalı bilgiler verebilmişimdir.
İyi çalışmalar,